Yanan mayelər və bərk maddələr, oksidləşdirici maddələr
3. Yanan mayelər
3.1 Öz-özünə alovlanan mayelər – yanma nöqtəsi 60.5 C° və daha aşağı olan maddələrdir: benzin, benzol, toluol, etil asetat, butanon, qazyağı, motorin, butanol,
3.2 Yanan mayelər – Yanma nöqtəsi 60.5 – 93 C° arasında olan maddələrdir: qətran, xam neft, mühərrik yağları
Yanan mayelər üçün söndürmə maddələri: köpük, KKT, CO2 və s.
4. Yanan bərk maddələr
4.1 Tez alovlanan maddələr: qırmızı fosfor, maqnezium, naftalin, kükürd, ağac tozu, kömür tozu, sellüloit.
4.2 Öz-özünə alovlana bilən maddələr: bu maddələr açıq havada qalanda öz-özünə alışır və qüvvətli yanğın törədirlər. Uyğun paketlənib, havasız yerdə saxlanılırlar: ağ fosfor, sodium-potassium-kalsium fosfor birləşməsi, alüminium tozları
4.3 Su ilə reaksiyaya girərək yanan qaz çıxardan maddələr: Bu cür maddələr su ilə, hətta havadakı nəmlə reaksiyaya girərək partlayıcı olan hidrogen ve asetilen qazlarını üzə çıxarırlar: sodium, potassium, kalsium metalları, bu metalların peroksidləri, kalsium karbit, X423.
4.3-də göstərilən maddələr, alüminium, maqnezium kimi yüngül metalların yanması zamanı sudan istifadı etmək olmaz. D tozundan (quru kimyəvi tozdur) istifadə etmək lazımdır.
5. Oksidləşdiricilər (yandırıcı maddələr)
5.1 Oksidləşdirici (yandırıcı) maddələr: Bu maddələr özləri yanan olmadıqlarına baxmayaraq, tərkiblərində yanma üçün lazım olan oksigen olduğundan yanabilən maddələrlə təmasda olduqlarında reaksiya baş verir: hidrogen peroksid, perklorik asid, sodium-potassium nitratlar, bu metalların peroksidləri, permanqanatları, kloratlar, perkloratlar, kalsium karbonat, kromik asid, ammonium nitrat
5.2 Orqanik peroksidlər: Öz-özünə parlayaraq parçalanma, çox sürətlə yanma, şok və ya sürtünmə təsirinə həssaslıq. Başqa maddələrlə sürətli şəkildə birləşmə və gözə zərər vermə özəllikləri göstərirlər: benzoil peroksid, perasetik asid, asetil peroksid parçalanması.
Bu maddələr yanğın yerindən dərhal uzaqlaşdırılmalıdır.
Safety.az
Safety.az